In de Kamerbrieven van 13 april en 22 juni 2022 kondigde de minister van Justitie en Veiligheid aan dat het minimumtarief voor tolken per 1 januari 2023 zou worden verhoogd van € 43,89 naar € 55,–. Op 21 november 2022 werd het besluit ondertekend waarmee het nieuwe tarief per 1 januari 2023 zal gaan gelden. De vraag is of dit de door tolken gewenste ontwikkeling is?
1. Minimumtarief of maximumtarief?
Tolken zijn al langere tijd ontevreden over de tarieven. Door een stelselherziening zijn hun tarieven onder druk komen te staan, reden waarom tolken al langere tijd staken. Het is echter nog maar de vraag of daaraan een eind komt vanwege de verhoging van het minimumtarief per 1 januari 2023.
Ondanks dat het gaat om een zogeheten minimumtarief blijkt in de praktijk dat het tarief werkt als een maximumtarief omdat tolken die een hoger tarief vragen geen of minder opdrachten krijgen. Als gevolg hiervan hebben tolken op verschillende momenten landelijke acties gevoerd en is de verwachting dat die ook nog volgend jaar zullen plaatsvinden.
Lees ook: Woensdag 6 juli 2022: staking tolken en vertalers
2. Afschaffing voorrijkosten
De tolken vinden allereerst dat de tariefverhoging via een achterdeur weer teniet wordt gedaan doordat de voorrijkosten tegelijkertijd zijn afgeschaft. De afschaffing van deze voorrijkosten van € 20,23 zorgen ervoor dat tolken er voor de meeste (kortere) opdrachten op achteruitgaan onder de streep.
3. Geen verhoging vertaaltarieven
Bovendien worden de vertalers in het geheel niet genoemd in het kader van de verhoging. Dit, terwijl vertalers te maken hebben met dezelfde problematiek als het gaat om tarieven die onder druk staan, zo laat de belangengroep Orde van Registertolken en -vertalers (ORT&V) in de media en op de website weten.
4. De rol van marktwerking
Een van de actiepunten van tolken en vertalers is verder dat zij vinden dat hun rol niet op waarde wordt geschat. In de kamerbrief van 13 april 2022 onderkent de minister het belang van tolken in de strafrechtketen:
Tolken zijn een onmisbare schakel in veel juridische processen van de overheid. In strafzaken hebben we het hier over een cruciale rol, die al bij een politieverhoor kan beginnen als een verdachte de Nederlandse taal onvoldoende machtig is tot in de rechtszaal. Het is dan ook van groot belang dat een professionele markt van tolkdienstverlening zich kan ontwikkelen met redelijke vergoedingen.
Het grote verschil van inzicht lijkt echter te zijn dat de minister ervan uitgaat dat het minimumtarief er voor zal zorgen dat de marktwerking via vraag en aanbod zijn werk zal doen zodat tarieven verder zullen stijgen. In de kamerbrief van 13 april 2022 schrijft zij daarover:
Maar deze ontwikkeling is nog met te weinig zekerheden omkleed en daardoor minder stevig en duidelijk dan ik zou wensen. Om voor iedere tolk een solide stap vooruit te maken, verhoog ik daarom het minimumtarief naar 55 euro per uur. Dit tarief moet een steviger basis bieden voor zelfstandig werkende tolken en de intermediairs om nog tot een hoger tarief te kunnen komen op basis van vraag en aanbod.
Zoals eerder aangegeven, merken C1-tolken (de hoogst gekwalificeerde tolken) te vaak dat zij niet worden ingezet als zij hogere tarieven dan het minimumtarief hanteren.
Zelfs ondervinden zij dat gekozen wordt voor B2-tolken waar een C1-tolk ingezet had moeten worden omdat de bemiddelingsbureaus er belang bij hebben om tolken tegen het goedkoopste tarief weg te zetten. Dit, terwijl in elk geval bij een afnameplichtige opdrachtgever slechts in uitzonderlijke situatie gekozen mag worden voor een B2-tolk.
Lees ook: De afnameplicht voor tolk- en vertaaldiensten uitgelegd
5. Monitoring inzet gekwalificeerde tolken
Vanwege deze klachten heeft de minister in de kamerbrief van 13 april 2022 beloofd om een vinger aan de pols te houden als het gaat om de inzet van gekwalificeerde tolken (lees: C1-tolken). In de meest recente kamerbrief van 20 december 2022 schrijft minister Yeşilgöz-Zegerius:
Uit de meest recente monitoringsinformatie blijkt dat bij 92% van de opdrachten het gevraagde niveau geleverd wordt. Ten opzichte van de monitoring in juni is dat een stijging van 4%.
Het is de vraag hoe de door de minister genoemde cijfers beoordeeld moeten worden. Volgens de C1-tolken worden deze cijfers aangeleverd door de bemiddelingsbureaus zelf zodat deze kritisch beoordeeld moeten worden.
Het zijn deze bemiddelingsbureaus die ook gebruik maken van de lager gekwalificeerde B2-tolken die doorgaans lagere tarieven vragen dan C1-tolken terwijl dat niet altijd terecht is, zo ondervinden C1-tolken.
Lees ook: Hoe word ik tolk op C1-niveau?
6. Dag van de tolkdienstverlening
De minister zelf is tevreden over de ingezette ontwikkelingen en verwacht daarnaast verdere verbeteringen door overleg met de betreffende stakeholders, zo laat zij weten in de kamerbrief van 20 december 2022.
Zo zal er in januari 2023 een zogeheten “Dag van de tolkdienstverlening” georganiseerd worden. Daarbij gaan beroepsvertegenwoordigers, intermediairs en opdrachtgevende organisaties met elkaar in gesprek over de kwaliteit van de tolkdienstverlening. Het is afwachten of en wat hier uit gaat komen en hoe de ontwikkelingen zullen zijn in 2023.
Direct tolk reserveren
Direct een tolk reserveren? Bel nu: 030-2919940.