‘Als je een volk wilt leren kennen, moet je zijn spreekwoorden kennen’, luidt een spreekwoord. In dit blog maken we in dat kader nader kennis met de Turkse cultuur via een aantal Turkse spreekwoorden. Sommige spreekwoorden hebben veel weg van onze spreekwoorden andere lijken een ver-van-ons-bed-show, maar dat geldt des te minder voor de universele waarden en wijsheden die de spreekwoorden tot uitdrukking brengen. Kijk maar mee!
Vriendschap
Bir kahvenin kırk yıl hatırı vardır
Vertaling: Een (kop) koffie heeft een geheugen van veertig jaar.
Betekenis: Men dient niet lichtzinnig te denken over vriendschap en het belang van duurzame verbondenheid.
Dost kara günde belli olur
Vertaling: Een vriend wordt duidelijk op een zwarte dag.
Betekenis: “In de nood leert men zijn vrienden kennen,” vgl. “Vrienden in de nood, honderd in een lood”
Dost acı söyler
Vertaling: Een vriend zegt (wat) pijn (doet).
Betekenis: Een echte vriend zal je (ook) de bittere waarheid vertellen.
Familie
Armut, ağacın dibine düşer
Vertaling: De peer valt op de bodem.
Betekenis: “De appel valt niet ver van de boom.”
Kuzguna yavrusu şahin görünür
Vertaling: De raaf ziet zijn welp als een havik.
Betekenis: “Iedere big is een gazelle in de ogen van zijn moeder.”
Anasina bak, kizini al
Vertaling: Kijk naar haar moeder, neem (dan) de dochter mee.
Betekenis: Voordat men een vrouw huwt, moet men weten hoe haar moeder is nu zij daar op den duur op zal lijken, vgl. “Zo moeder, zo dochter.”
Liefde
Gülü seven dikenine katlanır
Vertaling: Wie van de roos houdt, verdraagt de doorns.
Betekenis: “Wie de roos wil plukken moet de doornen niet ontzien.” Wanneer men echt van iemand houdt, dient men ook de minder aantrekkelijke kanten te verdragen.
Zorla güzellik olmaz
Vertaling: Geen gedwongen schoonheid (die werkt).
Betekenis: vgl. “Gedwongen liefde en waterverf gaan spoedig uit.”
Gözden uzak olan gönülden de uzak olur
Vertaling: Degene die ver van het oog is, is ook ver van het hart.
Betekenis: “Uit het oog, uit het hart.”
Huis
Ev alma komşu al
Vertaling: Neem geen huis, maar een buurman.
Betekenis: Goede buren hebben, is beter dan een goed huis (zonder goede buren).
Evi ev eden avrat, yurdu şen eden devlet
Vertaling: De vrouw die van het huis een thuis maakt, de staat die het land gelukkig maakt.
Betekenis: Een vrolijke vrouw is de vreugde van het leven.
Evdeki hesap çarşıya uymaz
Vertaling: De berekening (gemaakt) in huis werkt niet op de markt.
Betekenis: Plannen werken in de praktijk niet altijd zoals men had gewild.
Wijsheid
Acele işe şeytan karışır
Vertaling: De duivel houdt zich bezig met haast.
Betekenis: “Haastige spoed is zelden goed.” en “Haast en spoed is zelden goed.”
Akıl yaşta değil, baştadır
Vertaling: Wijsheid zit niet in de leeftijd maar in het hoofd.
Betekenis: Een jongere persoon kan ook over wijsheid beschikken, zoals een oudere persoon die juist kan ontberen.
Her yigitin bir yoğurt yiyişi vardir
Vertaling: Elke (dappere) persoon heeft zijn eigen manier om yoghurt te eten.
Betekenis: vgl. “Zoveel hoofden, zoveel zinnen.” vgl. “Ieder bakt zijn koek zoals hij hem eten wil.” en “Ieder kust zijn vrouw op zijn manier.”
Geld
Altın kılıç her kapıyı açar
Vertaling: Het gouden zwaard opent iedere deur.
Betekenis: “Het geld doet alle deuren open.”
Damlaya damlaya göl olur
Vertaling: Druppel voor druppel maakt een meer.
Betekenis: vgl. “Stuivertje op stuivertje bouwt een huis.”
Para ile imanın kimde olduğu belli olmaz
Vertaling: Het is niet duidelijk wie geld of wie geloof bezit.
Betekenis: Noch geld, noch geloof is een onderscheidend kenmerk van iemands karakter.
Tolken
Klik hier voor het aanvragen van een offerte voor een tolkopdracht.
Vertalen
Klik hier voor het aanvragen van een offerte voor een vertaalopdracht.
Trainen
Wilt u zich aanmelden voor een cursus? Klik hier om de agenda te bekijken met al onze cursussen.