Koffie en bier zijn twee dranken die niet weg te denken zijn in Nederland. Wat hebben deze twee ‘oer-Hollandse’ dranken met de Arabische taal te maken?
Zwart goud
Volgens onderzoek staan Nederlanders wereldwijd aan de top als het gaat om de consumptie van koffie. Deze Hollandse bakkie pleur is echter minder Hollands dan men zou denken.
Koffie is namelijk vanuit het Midden-Oosten in Nederland geïntroduceerd samen met het Arabische leenwoord ‘qahwa’ zoals de Arabieren dit zwarte goud noemen.
Cafeïne en mokka
De stimulerende stof cafeïne in koffie is een taakundige afleiding en gaat eveneens terug op het woord ‘qahwa’. Ook het koffie-aroma mokka heeft een Arabische oorsprong als gevolg van de vernoeming naar de stad Al-Mukha in Jemen waar kwalitatief hoogwaardige koffie vandaan werd verscheept.
Zoetekauwers
Ook de suiker die in de koffie gaat, heeft een Arabische oorsprong. Suiker is afgeleid van het Arabische woord ‘sukkar’ dat nog altijd in gebruik is in nagenoeg alle Arabische spreektalen.
Dit goedje werd door de kruisvaarders in de twaalfde eeuw uit het Midden-Oosten in Europa geïntroduceerd en zo kwam ook het woord zelf terecht in de Nederlandse taal.
Candy
Ook ander zoetwaren zoals stroop (Ar.: ‘shurbat’), kandij (Ar.: ‘qand’) net als het Engelse ‘candy’ en sorbet (Ar.: ‘shurbat’) zijn geleend van de Arabieren die bekendstaan als zoetekauwers.
Zuipschuiten
Naast koffiedrinkers zijn Nederlanders ook bierdrinkers. Nederland consumeert en produceert jaarlijks het nodige bier. Ook hier is de bakermat Arabisch. Niet van het woord bier zelf, want daarvan is de oorsprong niet duidelijk, maar van de verdovende stof in bier: alcohol.
Arabische oorsprong
Hoewel de wijze waarop het woord alcohol in het Nederlands is terechtgekomen controversieel is, zijn etymologen het wel eens over de Arabische oorsprong van het woord.
Antimoon
Veelal wordt gesteld dat het Nederlandse woord alcohol is afgeleid van het Arabische woord ‘al-kuHl’. Dit is een heel fijn poeder gemaakt van antimoon welke werd en wordt gebruikt als mascara. Dit woord is via de Spanjaarden, die het uitspraken als ‘al-kuhúl’, bij ons terechtgekomen. Dit woord zou vanaf de 16e eeuw gebruikt worden voor het destilleren van vloeistoffen in het algemeen en voor alcoholische destillaten in het bijzonder.
Al-ghul
Het Arabische woord ‘ghûl’ of ‘ghawl’ dat zoveel als demon of geest (Eng.: ‘spirit’) betekent, levert echter een concurrerende leentheorie op. Deze term wordt in de Koran ook in verband gebracht met wijn: ‘zonder iets schadelijks (‘ghawl’) erin en waarvan zij niet beneveld raken’ (Koran, 37:47).
Deze betekenis van ‘al-ghul’ is ook terug te vinden in de naam Ra’s al Ghul (het hoofd van de geest/demon) een van de DC Comics personages die het opnemen tegen Batman.
Gecombineerd met het Arabische lidwoord ‘al’ vertoont ook het woord ‘al-ghul’ veel gelijkenissen met het Nederlandse woord alcohol.
Alcoholverbod
Ironisch is dat juist voor veel Arabieren alcohol verboden (Ar.: ‘Harâm’) is omdat islamitische rechtsgeleerden veelal van mening zijn dat alcoholhoudende dranken net als de expliciet in de Koran verboden wijn een benevelend effect hebben en daarom verboden zijn.
Over koffie wordt onder islamitische geleerden aangenomen dat het in beginsel toelaatbaar (Ar.: ‘Halâl’) is ondanks de schadelijke effecten van cafeïne.
Tolken
Klik hier voor het aanvragen van een offerte voor een tolkopdracht.
Direct een tolk reserveren? Bel nu: 030-2919940.
Vertalen
Klik hier voor het aanvragen van een offerte voor een vertaalopdracht.
Trainen
Wilt u zich aanmelden voor een cursus? Klik hier om de agenda te bekijken met al onze cursussen.