Arabische spreekwoorden

‘Als je een volk wilt leren kennen, moet je zijn spreekwoorden kennen’, luidt een spreekwoord. In dit blog maken we in dat kader nader kennis met de Arabische cultuur via een aantal Arabische spreekwoorden. Sommige spreekwoorden hebben veel weg van onze spreekwoorden andere lijken een ver-van-ons-bed-show, maar dat geldt des te minder voor de universele waarden en wijsheden die de spreekwoorden tot uitdrukking brengen. Kijk maar mee!

Transcriptie

Onderstaand treft u de gebruikte fonetische transcriptie aan.

Teken	Uitspraak
’	glottisslag of glottale stop als in Nederlandse ‘Kanaän’
a	‘a’ als in Nederlandse ‘fan’
ā	‘aa’ als in Nederlandse ‘baan’
b	‘b’ als in Nederlandse ‘bar’
č	‘sh’ als in Engelse ‘shoot’
d	‘d’ als in Nederlandse ‘dat’
d	‘th’ als in Engelse ‘that’
ḍ	Emfatische ‘d’ ‘ض’ als in Arabische ‘وضوء’ (‘rituele wassing’)
ḍ	Emfatische ‘d’ ‘ظ’ als in Arabische ‘ظُّلم’ (‘onrecht’)
f	‘f’ als in Nederlandse ‘fiets’
ǧ	‘g’ als in Nederlandse ‘garage’
ɣ	‘r’ als in Franse ‘merci’
h	‘h’ als in Nederlandse ‘hand’
ḥ	Zachte ‘h’ ‘ح’ als in Arabische ‘حال’ (‘toestand’)
i	‘i’ als in Nederlandse ‘tip’
ī	‘ee’ als in Engelse ‘fee’
k	‘k’ als in Nederlandse ‘koe’
l	‘l’ als in Nederlandse ‘lekker’
m	‘m’ als in Nederlandse ‘moer’
n	‘n’ als in Nederlandse ‘noot’
q	Emfatische ‘k’ ‘ق’ als in Arabische ‘قلب’ (‘hart’)
r	‘r’ als in Nederlandse ‘rot’
s	‘s’ als in Nederlandse ‘soep’
ṣ	Emfatische ‘s’ ‘ص’ als in Arabische ‘صلاة’ (‘gebed’)
t	‘t’ als in Nederlandse ‘tomaat’
t	‘th’ als in Engelse ‘thing’
ṭ	Emfatische ‘t’ ‘ط’ als in Arabische ‘طويل’ (‘lang’)
u	‘oe’ als in Nederlandse ‘boer’
ū	‘oo’ als in Engelse ‘root’
w	‘w’ als in Engelse ‘water’
x	‘ch’ als in Nederlandse ‘chloor’
y	‘j’ als in Nederlandse ‘jong’
z	‘z’ als in Nederlandse ‘zit’
ε	Diepe (stemhebbende faryngale fricatieve) keelklank ‘ع’ als in Arabische ‘عيد’ (‘feest’)

Liefde

كل يغني على ليلاه

kull yuɣannī εalā laylāhu

Vertaling: Een ieder bezingt zijn Laila.
Betekenis: Iedereen heeft zijn eigen begeerte waarmee hij zich bezighoudt.

طنجرة ولقت غطاها

ṭanjara wa-laqat ɣaṭāhā

Vertaling: Een sauspan (en) heeft (toch) zijn deksel gevonden.
Betekenis: “Op ieder potje past een dekseltje.”

مثل السمن والعسل

mitlu s-samn wa-l-εasal

Vertaling: Zoals (geklaarde) boter en honing.
Betekenis: vgl. “Love and marriage go together like a horse and carriage.”

Familie

قيل للبغل من أبوك؟ قال الفرس خالي

qīla li-l-baɣl man ’abūka? qāla l-faras xālī

Vertaling: De muilezel werd gevraagd: “Wie is jouw vader?” Hij antwoordde: “Het paard is mijn oom van moederszijde.”
Betekenis: Men wil liever geassocieerd worden met het goede geslacht van moederszijde dan het zwakkere geslacht van vaderszijde.

بصلة الحبيب وليمة

baṣlatu l-ḥabīb walīma

Vertaling: De ui van een geliefde persoon is een feest.
Betekenis: Het is beter om beperkt voedsel te delen met degene waarvan men houdt dan uitgebreid te dineren met mensen waar men niets mee heeft.

من أمه في الدار قرصه حار

man ’ummuhu fī d-dār qurṣuhu ḥār

Vertaling: Wiens moeder thuis is, zijn brood is warm.
Betekenis: De zorg van een moeder is ongeëvenaard.

Eerlijkheid

الصراحة راحة

aṣ-ṣarāḥa rāḥa

Vertaling: Oprechtheid geeft gemoedsrust.
Betekenis: Wie altijd oprecht is, heeft een zuiver geweten.

من حفر حفرةً لأخيه وقع فيها

man ḥafara ḥufratan li-’axīhi waqaεa fīhi

Vertaling: Wie een gat graaft voor zijn broe(de)r, zal daarin vallen.
Betekenis: “Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in.”

يأكل التمر ويرجم بالنوى

ya’kulu t-tamra wa-yarjumu bi-n-nawā

Vertaling: Hij eet de dadels maar stenigt met de pitten.
Betekenis: “De hand bijten die je voedt.”

Kundigheid

لسان التجربة أصدق

lisānu t-tajriba ’aṣdaq

Vertaling: De tong van ervaring is het meest betrouwbaar.
Betekenis: “Ervaring is de beste leermeester.”

الأعور في بلاد العميان طرفة

al-’aεwar fī bilādi l-εumyān ṭurfa

Vertaling: Een eenoog is in het land van de blinden een bijzondere verschijning.
Betekenis: “In het land der blinden is eenoog koning.”

ليس كل من ركب الحصان خيال

laysa kullu man rakiba l-ḥiṣān xayyāl

Vertaling: Niet een ieder die paard heeft gereden, is een ruiter.
Betekenis: vgl. “Een goed paard maakt nog geen ruiter.”

Wijsheid

من سدد ديونه نامت عيونه

man saddada duyūnuhu nāmat εuyūnuhu

Vertaling: Wie zijn schulden afbetaald heeft, kan zijn ogen sluiten (lett.: laten slapen).
Betekenis: Wie zijn schulden betaalt, loopt geen risico’s meer.

الدين هم بالليل وذل في النهار

ad-dayn hamm bi-l-layl wa-dull fī n-nahār

Vertaling: Schulden zijn een zorg bij nacht en een vernedering bij dag.
Betekenis: Wie overal schulden maakt, krijgt daar meestal spijt van.

من جد وجد ومن زرع حصد

man jadda wajada wa-man zaraεa ḥaṣada

Vertaling: Wie bewaart, zal vinden en wie zaait, zal oogsten.
Betekenis: “Wie wat bewaart, die heeft wat.” en “Wie zaait, zal oogsten.”

Gierigheid

سمحنا له، فات وفوّت حماره

samaḥnā lahu fāta wa-fawwata ḥimārahu

Vertaling: We hebben hem binnengelaten, hij kwam zelf maar bracht ook zijn ezel mee.
Betekenis: “Als men hem één vinger geeft, neemt hij de hele hand.”

طمعه قتله

ṭamaεhu qatalahu

Vertaling: Zijn gierigheid heeft hem gedood.
Betekenis: “Hij is zo gierig als het graf.”

أنا غنية وأحب الهدية

’anā ɣaniyya wa-’uḥibbu l-hadiyya

Vertaling: Ik ben rijk, maar ik houd van giften.
Betekenis: “Hoe rijker, hoe gieriger.”

Tolken

Klik hier voor het aanvragen van een offerte voor een tolkopdracht.

Vertalen

Klik hier voor het aanvragen van een offerte voor een vertaalopdracht.

Trainen

Wilt u zich aanmelden voor een cursus? Klik hier om de agenda te bekijken met al onze cursussen.